تيروئيد چيست؟
تيروئيد غده اي است به شكل پروانه در جلوي گردن در پايين حنجره و بالاي استخوانهاي ترقوه، تيروئيد دو نوع هورمون ترشح مي كند به نام هاي T4 و T3 كار اين هورمون ها تنظيم چگونگي مصرف و ذخيره انرژي در بدن است. در حقيقت تيروئيد مسئول تنظيم سوخت و ساز بدن مي باشد. همچنین موجب تغییراتی در مواد معدنی (ید، فسفر و کلسیم) درون جریان خون می شوند. این غده روی تنظیم دمای بدن، رشد استخوانی، ضربان قلب، ریتم تنفس، سوخت و ساز چربی ها، قندها و پروتئین ها، کنترل وزن و ساعات خواب و کنترل سرعت واکنش های بدن تاثیر دارد. عملكرد تيروئيد توسط غدة ديگري در بدن به نام هيپوفيز تنظيم مي شود. هيپوفيز در مغز قرار دارد و با ترشح هورمون محرك تيروئيد، باعث افزايش ترشح هورمونهاي تيروئيد مي شود.
چه انواعی از اختلالات تیروئیدی وجود دارد؟
- کم کاری تیروئید (هایپوتیروئیدی)
- پر کاری تیروئید (هایپرتیروئیدی)
- (گواتر) بزرگی غده تیروئید
- گره های (توده های) تیروئیدی
- سرطان تیروئید
کم کاری تیروئید :
نتیجه تولید ناکافی هورمون ها توسط غده تیروئید است. ممکن است که از مشکلات درون غده تیروئید، غده هیپوفیز، یا هیپوتالاموس رشد کند.
علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد:
خستگی، تمرکز ضعیف و یا احساس گنگی، خشکی پوست، یبوست، احساس سرما، نگهداری مایعات، درد عضلانی و مفاصل، افسردگی، خونریزی مداوم و یا قاعدگی شدید در زنان.
برخی علل شایع کم کاری تیروئید عبارتند از :
- تیروئیدیت هاشیموتو (یک مشکل خود ایمنی که موجب التهاب غده تیرویید می شود).
- مقاومت در برابر هورمون تیروئید.
- انواع دیگر تیروئیدیت (تورم تیروئید)، تیروئیدیت حاد و تیروئیدیت پس از زایمان است.
پر کاری تیروئید :
پر کاری تیروئید، تولید بیش از حد هورمون تیروئید را توصیف می کند که یک وضعیت کم تر شایعی نسبت کم کاری تیروئیداست. علائم پر کاری تیروئید معمولاً به افزایش سوخت و ساز مربوط می شوند.
علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد:
لرزش، اضطراب، ضربان قلب سریع، خستگی، عدم تحمل گرما، افزایش حرکات روده، افزایش تعریق، مشکلات تمرکز، کاهش بی دلیل وزن.
برخی از علل شایع پرکاری تیروئید عبارتند :
- بیماری گریوز
- گواتر چند طرفه سمی
- برآمدگی تیروئید که هورمون تیروئید را تشکیل می دهد (به عنوان گره های داغ شناخته می شود)
- مصرف ید بیش از حد
گواتر تیروئید :
گواتر توسعه غده تیرویید را بدون در نظر گرفتن دلیلی توصیف می کند. (گواتر) بیماری خاصی نیست. (گواتر) ممکن است با کم کاری تیروئید, پر کاری تیروئید, یا عملکرد نرمال تیروئید مرتبط باشد.
گره های تیروئیدی:
گره ها، برآمدگی ها یا توده های غیر عادی در تیروئید هستند. گره ها می تواند ناشی از کیست های خوش خیم، تومورهای خوش خیم و یا کم تر، با سرطان ها تیروئید ایجاد شود. گره ها ممکن است تکی یا چند گانه باشند و می توانند با اندازه متفاوت وجود داشته باشند. اگر برآمدگی بیش از حد بزرگ باشد، ممکن است باعث ایجاد علائم مربوط به فشردگی سازه های مجاور شود.
سرطان تیروئید:
سرطان تیروئید در میان زنان بالغ نسبت به مردان یا جوانان بسیار رایج است.حدود3/2 مورد از موارد در زیر 55 سالگی در افراد رخ می دهند.
اختلالات تیروئید چگونه تشخیص داده می شوند؟
سابقه کامل پزشکی و معاینه فیزیکی، تست خون برای شناسایی آنتی بادی، سونوگرافی
درمان اختلالات تیروئیدی چیست؟
اختلالات تیروئیدی می توانند توسط دارو و یا در برخی موارد، جراحی درمان شوند. درمان به مشکل تیروئید بستگی خواهد داشت.
داروهای تیروئیدی :
داروها می توانند به جایگزینی هورمون تیروئید در کم کاری تیروئید داده شوند. هنگامی که پرکاری تیروئید وجود دارد، داروها می توانند برای کاهش تولید هورمون تیروئید و یا جلوگیری از آزادی آن از غده به کار روند.
اگر پرکاری تیروئید با داروها کنترل نشود، تخریب رادیو اکتیو ممکن است انجام شود. تخریب، شامل دادن مقدار ید با رادیواکتیویته است که به طور انتخابی بافت تیروئید را نابود می کند.
جراحی تیروئید :
جراحی را می توان برای جدا کردن (گواتر) بزرگ یا گره در داخل غده به کار برد.جراحی, زمانی که امکان سرطان تیروئید وجود دارد, ضروری است.اگر غده تیروئید به طور کامل حذف شود, فرد باید هورمون تیروئید مصنوعی برای زندگی اش بگیرد. جراحی تیروئید نیز می تواند در بیماری های گریو (تیروئیدکتومی زیرجلدی) مورد استفاده قرار گیرد وامروزه زیاد استفاده نمی شود.
عوامل خطر برای بیماری تیروئید :
- دیابت یا سایر اختلالات خودایمنی
- سابقه پرتودرمانی در ناحیه تیروئید
- سابقه خانوادگی اختلالات تیروئید
- تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بارداری یا یائسگی رخ میدهد
- سن
- جنس، زنان ۸۰ درصد از موارد تیروئید را تشکیل میدهند.
دورنمای اختلالات تیروئیدی چیست ؟
در بیشتر موارد، اختلالات تیروئیدی می تواند به خوبی مدیریت شود و تهدید به زندگی نباشد. برخی شرایط ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. دیدگاه اکثر افراد مبتلا به سرطان تیروئید نیز خوب است، اگرچه بیماران مبتلا به سرطان تیروئیدی که سرطانشان در سراسر بدنشان گسترش می یابند، دارای میزان عمر کمتری هستند.